Nha khoa người cao tuổi

Chú ý khi dùng co-trimoxazol


cotrimoxazol-wCo-trimoxazol là kháng sinh hỗn hợp giữa sulfamethoxazol và trimethoprim với tỷ lệ 5/1 (sulfamethoxazol 5 phần, trimethoprim 1 phần). Thuốc được chỉ định trong các trường hợp nhiễm khuẩn do các vi khuẩn nhạy cảm với co-trimoxazol như: nhiễm khuẩn đường tiết niệu, viêm tuyến tiền liệt nhiễm khuẩn, nhiễm khuẩn đường hô hấp (đợt cấp của viêm phế quản mạn, viêm phổi cấp ở trẻ em, viêm xoang má cấp ở người lớn), nhiễm khuẩn đường tiêu hóa (lỵ trực khuẩn, thương hàn)...

  • Trong quá trình sử dụng thuốc có khoảng 10% người bệnh gặp các tác dụng không mong muốn của thuốc như: sốt, buồn nôn, nôn, tiêu chảy, viêm lưỡi, ngứa, ngoại ban... Nói chung các tác dụng không mong muốn này thường nhẹ nhưng đôi khi xảy ra hội chứng nhiễm độc da rất nặng có thể gây tử vong như hội chứng Lyell. Không dùng thuốc cho người suy thận nặng mà không giám sát được nồng độ của thuốc trong huyết tương.

Người bệnh được xác định thiếu máu nguyên hồng cầu khổng lồ do thiếu acid folic, mẫn cảm với thành phần của thuốc, trẻ em dưới 2 tháng tuổi, phụ nữ cho con bú (vì trẻ sơ sinh rất nhạy cảm với tác dụng độc của thuốc). Thận trọng dùng với người dễ bị thiếu hụt acid folic (người bệnh cao tuổi) và khi dùng thuốc liều cao dài ngày, mất nước, suy dinh dưỡng. Người mang thai chỉ dùng thuốc khi thật cần thiết vì sulfonamid có thể gây vàng da trẻ em thời kỳ chu sinh do việc đẩy bilirubin ra khỏi albumin.

Người bệnh cần uống co-trimoxazol với nhiều nước (để tránh thuốc kết tinh thành sỏi thận), không phơi nắng trong quá trình dùng thuốc (để tránh phản ứng mẫn cảm với ánh sáng). Trimethoprim và sulfamethoxazol có thể cản trở chuyển hóa acid folic, nên dùng thêm acid folic để khắc phục tác dụng phụ do thiếu acid folic khi dùng thuốc này (đặc biệt là đối với phụ nữ có thai) mà không làm giảm tác dụng kháng khuẩn của thuốc.