Nha khoa cơ sở

Dùng các chất chống ôxy hóa như thế nào?

vitamin-chong-lao-hoaCó rất nhiều thuyết về già hóa, trong đó có thuyết cho rằng gốc tự do gây nên sự già hóa cũng như các bệnh tật tuổi già. Chất chống lại gốc tự do được coi là chất chống lão hóa. Phải dùng đúng cách mới có hiệu quả.

Các chất chống lão hóa

- Vitamin E và vitamin C:

  • Vitamin E, C có tác dụng chống gốc tự do (tác nhân gây biến đổi di truyền); ngăn cản sự ôxy hóa cholesterol xấu (HDL); ngăn ngừa và làm chậm sự xơ vữa động mạch, làm
  • giảm các nguy cơ bệnh tim mạch; làm chậm quá trình đục protein của thủy tinh thể của dịch mắt, làm chậm sự phát sinh phát triển bệnh đục nhân mắt, bệnh thoái hóa hoàng điểm; làm tăng khả năng miễn dịch, giúp cho người già chống lại các tác nhân từ bên ngoài (môi trường ô nhiễm, nhiễm khuẩn).

Vitamin C xúc tác trong việc tạo ra collagen và cũng như vitamin E bảo vệ các collagen khỏi bị các liên kết chéo, dùng phục hồi các tổn thương da, tái tạo da (tuy dùng dưới dạng mỹ phẩm khả năng hấp thu thấp, hiệu quả bị hạn chế), tham gia vào nhiều chức năng hoạt động của của cơ thể: kích thích các enzym chuyển hóa giúp các tế bào gan giải hóa các chất độc.

- Các flavonoid:

  • Betacaroten (có nhiều trong dầu hạt gấc): chống lại gốc tự do, làm giảm sự lan tỏa phát triển ung thư; ngăn cản sự ôxy hóa của cholesterol xấu (HDL); ngăn ngừa, làm chậm xơ vữa động mạch, giảm các nguy cơ tim mạch; làm tăng số lượng tế bào T của hệ miễn dịch, giúp cho người già chống lại môi trường ô nhiễm, nhiễm khuẩn, đỡ bị bệnh tật. Betacaroten chuyển thành vitamin A sẽ giúp sự hình thành da và niêm mạc nên phòng chống bệnh khô mắt, làm nhanh lên da non, liền sẹo, bớt đi sự răn reo, khô ráp.

Lutein, zeaxanthin:

  • Lutein có trong bắp cải, rau bó xôi, rau bí ngô, quả đào, mận. Zeaxanthin có trong ngô. Các chất này chống lại gốc tự do sinh ra sau các phản ứng quang hóa, dùng ngăn chặn và làm chậm thoái hóa hoàng điểm.

- Selenium:

  • Selenium là thành phần cấu tạo enzym gluthatiom peroxydase, ngăn cản việc tạo thành prostaglandin (chất làm giảm khả năng miễn dịch), gia tăng hoạt động thực bào, do đó làm tăng khả năng miễn dịch. Selenium làm giảm sự tạo thành cục máu đông, bảo vệ tim, phòng chống một số bệnh tim mạch

- Acid alphalipoic:

  • Acid alphalipoic làm tăng hoạt tính các chất trong màng lưới chống gốc tự do. Sau khi hoàn thành chức năng, nó hoàn nguyên lại các chất chống gốc tự do, đặc biệt là glutation (một chất thường bị giảm do bệnh lý tuổi già, bệnh lý gan, ngộ độc thuốc... không thể bổ sung bằng đường uống vì dễ bị phân hủy).

Người cao tuổi (nhất là người bị đái tháo đường) thường có nhiều phức AGE (glucose + protein) nên bị các bệnh đục thủy tinh thể, xơ cứng mạch máu, thoái hóa khớp..., làm cho da có những vết nhám, đồi mồi, nhăn, giảm tính đàn hồi. Acid alpha lipoic chống lại sự tạo thành AEG nên chống lại các biểu hiện lão hóa trên.

- Coenzym Q10:

  • Tham gia vào việc tạo, dự trữ năng lượng tế bào trong đó có tế bào cơ tim. Dùng coenzym Q10 làm tăng sức mạnh, kéo dài tuổi thọ tế bào đặc biệt là tế bào cơ tim.

Dùng các chất chống lão hóa như thế nào?

+ Dùng dưới dạng phối hợp:

  • Trong cơ thể, các chất chống gốc tự do thường tạo thành một hệ thống, chất này có tính kích hoạt làm tăng hiệu lực chất kia. Cần dùng chúng dưới dạng phối hợp.

+ Dùng hàm lượng cao:

  • Hàm lượng cao mới chống được gốc tự do. Dùng hàm lượng thấp sẽ có ý nghĩa giúp quá trình chuyển hóa.

+ Dùng ở dạng nhất định:

  • Dạng dùng quyết định hiệu lực, độc tính. Betacaroten dễ nhạy cảm với ôxy, bị mất đi một phần khi nấu nướng, lại là chất tan trong dầu nên khó hấp thu; cần dùng dưới dạng hổn dịch. Selenium dưới dạng hữu cơ tốt hơn, ít độc hơn dạng vô cơ, dễ bị mất khi nhiệt độ cao, khó kiểm soát, dùng liều thấp không có hiệu lực, dùng liều cao độc; thường dùng dạng men khô có hàm lượng ổn định.

+ Không dùng quá liều:

  • Dùng quá liều có hại.Thừa selenium sẽ bị rụng lông, tóc, móng. Dùng vitamin C liều 1000 mg kết hợp với vitamin E liều 400 IU không ngăn ngừa tiền sản giật mà lại làm tăng tỷ lệ trẻ sinh ra có khối lượng thấp.

+ Có thể dùng dài hay ngắn ngày:

  • Có thể dùng chất chống GTD như một thực phẩm chức năng, đúng liều, lâu dài không có hại (người trên 35 tuổi, người cao tuổi, người bị bệnh đái tháo đường, tim mạch). Nhưng cũng có thể dùng trong một thời gian ngắn (tăng sức bền, chống lại các tổn thương gan tuỵ, trước và sau mổ).

+ Chỉ dùng hỗ trợ chứ không phải thuốc đặc hiệu:

  • Khi bị bệnh cần dùng thuốc đặc trị, chỉ dùng chất chống gốc tự do hỗ trợ. Chẳng hạn: chất chống gốc tự do làm chậm quá trình thoái hóa hoàng điểm nhưng không chữa được bệnh này.

Theo các nguyên tắc này người ta tạo ra các sản phẩm phối hợp cho tiện dùng như như phối hợp vitamin E, vitamin C, với betacaroten, selenium. Hay phối hợp acidalphalipoic, coenzym Q10, vitamin C, vitamin E. Với các công thức đã thiết kế mỗi ngày chỉ dùng 1 viên là đủ.
SKĐS