Nha khoa trẻ em

Răng của trẻ mọc vào những thời điểm khác nhau, vậy ta bắt đầu chú ý việc chăm sóc răng miệng cho bé khi nào bắt đầu thì phù hợp?

• Nhiều bà mẹ có quan niệm sai lầm "hàm răng sữa không quan trọng" vì sau đó trẻ thay răng vĩnh viễn. Họ không biết rằng chất lượng của một hàm răng sữa lại ảnh hưởng nhiều đến những răng vĩnh viễn sau này. Nếu chăm sóc răng sữa không tốt sẽ gây răng bị sâu, sún và trong tình trạng này, trẻ thường phải nhổ răng sữa sớm.
•  Nhổ răng sữa quá sớm còn làm những răng lân cận bị xô đẩy, chức năng nhai kém, xương hàm nhỏ đi không đủ chỗ cho răng vĩnh viễn mọc. Do đó các bậc cha mẹ cần lưu ý nhổ răng sữa đúng thời điểm, tạo điều kiện cho răng vĩnh viễn mọc đúng vị trí.

Vì vậy, việc chăm sóc răng miệng phải chăm sóc từ lúc nhỏ, thậm chí ngày từ lúc còn trong bụng mẹ nữa, chứ không phải chờ đủ răng rồi mới chăm sóc. Có như vậy, chúng ta mới mong trẻ có được hàm răng đẹp trắng đều và nụ cười rạng rỡ như mong muốn.

Trước khi trẻ có răng (6 tháng tuổi):

• Bạn nên bắt đầu làm sạch miệng của trẻ ngay cả khi trẻ vẫn chưa mọc răng

• Luôn luôn làm sạch nướu sau khi cho trẻ bú . Cho trẻ uống nước ngay sau khi bú mẹ hoặc sau khi bú bình sữa, nên cho trẻ bú bình nước để tráng miệng. Dùng một miếng gạc hoặc vải mềm nhúng nước sạch quấn quanh ngón tay lau nhẹ nhàng và massage nướu sau khi cho trẻ bú hay ăn.Điều này giúp bạn và trẻ tạo được một thói quen với việc thường xuyên làm vệ sinh răng miệng và góp phần tạo một môi trường miệng sạch sẽ cho các răng mọc lên.

Sau khi trẻ có răng:

• Nếu trẻ chưa có hoặc mới mọc răng, chưa biết cách súc miệng và nhổ ra, cha mẹ có thể cho trẻ uống nước để súc miệng sau khi ăn. Dùng gạc quấn quanh ngón tay nhúng vào nước sạch để chùi răng, nướu cho trẻ, chú ý chùi cả bên trong lẫn bên ngoài.

• Khi trẻ có vài răng sữa, mẹ bé có thể dùng gạc thấm nước để lau răng cho trẻ sau khi ăn. Khi trẻ có nhiều răng hơn và trẻ biết nhổ nước, thì chúng ta có thể dùng bàn chải nhỏ có lông mềm với kích thước nhỏ thấm nước hoặc kem đánh răng dùng cho trẻ để chải răng cho trẻ sau các bữa ăn.

• Giúp trẻ chải răng cho đến khi trẻ được 3 tuổi , rồi khuyến khích trẻ tự chải lấy nhưng dưới sự hướng dẫn và kiểm soát của bạn , hướng dẫn trẻ cách chải răng đơn giản như động tác xoay tròn với biên độ nhỏ . Bạn nên luôn luôn kiểm tra, hướng dẫn trẻ cần phải đánh răng cho đúng cách. Không nên cho trẻ nhỏ sử dụng bàn chải điện quá sớm, tốt nhất là khi trẻ 4 tuổi trở lên và phải được người lớn hướng dẫn kỹ.

• Với trẻ dưới 3 tuổi, nên cẩn thận khi sử dụng kem đánh răng trẻ em có chứa fluor. Trẻ nhỏ rất dễ nuốt phải kem khi đánh răng. Việc nuốt thường xuyên kem chứa fluor có thể khiến trẻ mắc chứng nhiễm fluor men răng trở nên đục và có thể bị nhuộm màu. Trường hợp nặng có thể gây khiếm khuyết cấu trúc răng.

• Khi nào trẻ biết nhổ ra không nuốt kem đánh răng nữa (thường là lúc 3 tuổi), thì bắt đầu cho trẻ đánh răng. . Dùng kem đánh răng có chứa chất fluor cũng rất quan trọng vì chất fluor làm giảm vi khuẩn, cũng như tái khoáng hóa bề mặt răng, làm cho chúng chắc, khoẻ hơn.

Tập cho trẻ có thói quen chải răng đúng cách với kem đánh răng có Fluor, ít nhất 2 lần mỗi ngày, buổi sáng và trước khi đi ngủ và thường xuyên dùng chỉ nha khoa. Mỗi lần đánh chỉ cần một lượng nhỏ kem đánh răng có Fluor bằng hạt đậu là đủ. Hướng dẫn trẻ súc miệng và nhổ hết kem đánh răng ra sau khi đánh răng.

Chọn bàn chải và kem đánh răng như thế nào thì phù hợp cho trẻ?

• Nên chọn bàn chải đầu tròn có sợi lông thật mềm được dành riêng cho trẻ em thì sẽ ít làm tổn thương đến các mô nứu hay làm tổn thương bề mặt răng. Các trẻ miệng nhỏ nên chọn loại bàn chải nhỏ, phần đầu bàn chải khoảng 1,5cm, có bờ tròn để khỏi làm tổn thương nướu răng. Ngày nay có rất nhiều bàn chải với màu sắc và thiết kế rất ngộ nghĩnh làm thúc đẩy trẻ muốn chải răng, nhưng nên nhớ chọn cho trẻ loại bàn chải được thiết kế cấu trúc và kích cỡ phù hợp vừa với lứa tuổi của trẻ để khuyến khích trẻ chải răng.

Nhiều loại kem đánh răng trẻ em có mùi vị phù hợp với vị giác của trẻ để khuyến khích trẻ chải răng, nhưng nên chọn cho con bạn thuốc đánh răng phải không cay, hơi ngọt và có mùi thơm và mùi vị mà cháu thích nhất.

Dùng kem đánh răng có chứa chất fluor cũng rất quan trọng vì chất fluor làm giảm vi khuẩn, cũng như tái khoáng hóa bề mặt răng, làm cho chúng chắc, khoẻ hơn.

Thạc sĩ BS Nguyễn Quốc Dũng
Phó Trưởng khoa RHM
BV Nhi Đồng 1