Nha khoa cơ sở

BỀN VỮNG HAY THẨM MỸ SỰ TRANH CÃI LỚN TRONG NHA KHOA PHỤC HỒI

(Dịch từ:"Longevity vs Esthetics:The great restorative debate"Gordon J.Christensen JADA,Vol.138 july 2007:1013-1015;người dịch:Nguyễn Hiếu Hạnh)
  • Vài thập niên trước đây, phần lớn các phục hồi nha khoa đều hướng tới việc phục vụ lâu dài, và hình thức của phục hồi chỉ là thứ cấp. Mão ¾ bằng vàng trên răng sau và răng trước thường được chỉ định phổ biến, và bệnh nhân cũng đồng ý vì chúng không bị nhìn thấy. Miếng trám bằng vàng lá trên răng trước thường lộ thấy vàng. Miếng trám vàng hay amalgam là những phục hồi được lựa chọn ưu tiên để tồn tại lâu dài.
  • Khi đặt những phục hồi này, bác sĩ biết rằng chúng sẽ không làm bệnh nhân hài lòng về mặt thẩm mỹ nhưng có thể đáp ứng về tính bền chắc. Phần lớn các bác sĩ biết rằng những mão vàng làm tốt sẽ tồn tại lâu trong nhiều năm và tương tự như vậy amagam sẽ tồn tại trong một thời gian dài đáng khâm phục.
  • Thay đổi đáng kể trong vấn đề bền chắc của phục hình đã được báo cáo trong y văn.Trước đây, khi mà những phục hồi vừa cùng màu với răng vừa bền chắc là không thể có và khi phục hồi cần có cùng màu với răng thì cần phải sử dụng xi măng silicate để trám và nhựa composite những thế hệ đầu đắp trên sườn kim loại của phục hình. Các phục hồi này chỉ tồn tại vài năm và không chấp nhận được về phương diện thẩm mỹ.
  • Cuối cùng những vật liệu mới có những đặc tính thẩm mỹ tốt hơn đã được phát triển và từ từ được đưa vào thực hành nha khoa. Ngày nay, hiển nhiên trong thực hành nghề nghiệp, thẩm mỹ chấp nhận được là vấn đề phải xem xét đầu tiên trong khi chọn lựa phục hình.Tính thẩm mỹ có vượt quá xa tính bền bỉ của phục hình không? Bác sĩ có nên nhấn mạnh thêm và gợi ý cho bệnh nhân hiểu để rồi ưu tiên chọn những phục hồi bằng kim loại có tính bền vững hơn là chọn những mão những phục hình cố định có màu giống răng trông tự nhiên nhưng kém bền hay là miếng trám composite.
  • Đoạn báo cáo trên đã đưa tôi đến việc quan sát các điều trị phản thẩm mỹ liên quan đến các phục hồi nha khoa. Ngoài ra, nó cũng đưa ra đề nghị là phải thông tin cho bệnh nhân biết về những vấn đề trên và cho phép bệnh nhân chấp nhận kế hoạch điều trị trên cơ sở đã được thông tin đầy đủ.
NHỮNG TIẾN BỘ TRONG VẬT LIỆU TRÁM
  • Trong những năm giữa thập niên 80, vật liệu composite có chất căn bản là nhựa đã tiếp tục được cải tiến. Những miếng trám bằng vật liệu bằng vật liệu mới này có chưa miếng độn nhỏ hơn đã cho thấy ít bị mòn hơn và tồn tại lâu hơn so với các vật liệu trước đó. Những miếng trám trực tiếp rẻ tiền ngay sau đó đã được sử dụng phổ biến cho các xoang có kích thước từ nhỏ đốn vừa và một vài bác sĩ đã chọn composite thay cho amalgam đối với miếng trám răng đơn giản. Điều tra gần đây cho thấy 68% trả lòi của các bác sĩ sử dụng amalgam theo thói quen, và những bác sĩ còn lại đã chuyển sang sử dụng composite làm vật liệu trám trực tiếp.
  • Mão và phục sứ kim loại đã được giới thiệu vào những năm đầu thập niên 60, ngay sau đó đã trở nên sử dụng phổ biến cho các phục hình ở răng trước để thay thế và sửa chữa các răng bị gãy và trong khi còn đang tranh cãi thì nhiều bác sĩ đã bắt đầu sử dụng những vật liệu này cho các phục hồi ở những răng sau. Vào năm 2006, một trong những labo lớn ở Hoa Kỳ báo cáo rằng mão sứ kim loại chiến 61% các phục hình mà họ làm cho bác sĩ và mão mão kim loại toàn diện chỉ chiếm 7% trong các sản phẩm của họ. Thông tin này hầu như đã phản ánh xu hướng sử dụng mão và lọai phục hình ở Hoa Kì vì đây là một labo lớn phục vụ cho các khách hàng ở nhiều vùng địa lý khác nhau.
  • Ngoài ra, thông tin từ một labo khác tương tự cho thấy việc sử dụng mão toàn sứ và mão nhựa composite ngày càng gia tăng trong những thập niên gần đây. Trong năm 1997, 20% các mão được thực hiện là mão toàn sứ và nhựa composite. Trong năm 2007, 32% là mão toàn sứ hay polymer vài chỉ trong quí đầu 2007 mão loại này đã chiếm 32%.Tôi tiên lượng rằng , xu hướng chuyển từ mão kim loại toàn diện sang mão toàn sứ sẽ không hoàn nguyên.
  • Tôi nhận thấy rằng mão và các phục hình cố định toàn sứ với sườn bằng Zircon đang dược thực hiện một cách thành công và ngày càng được sử dụng nhiều( theo tài liệu chưa công bố của G.J Christensen, 8/2002). Nhiều loại mão toàn sứ có sườn bằng zircon như Cercon( của Densfly), IPS e.max( của Ivoclar Vivadent,Amherst,N.Y), Everest( Của Kavo,Lake Zurich,III) and Lave( của 3M ESPE, St Paul, Minn). Tôi tiên đoán rằng mão và phục hình cố định toàn sứ sẽ ngày càng phát triển dần dần đến mức bằng và sau đó là thay thế những phục hồi bằng sứ kim loại.
  • Rõ ràng là mặc dù lợi ích của những phục hồi bằng kim loại là chất lượng cao và được biết là rất bền, nhưng nhiều bệnh nhân ngay cả khi không biết hay biết về lợi ích của kim loại cũng vẫn từ chối chúng.
  • Việc quảng cáo sử dụng các thông tin máy tính để xử lý màu răng của phục hình chỉ trong một lần hẹn(Cerec) đã làm cho bệnh nhân thích thú đồng thời thúc đẩy bệnh nhân chọn loại phục hình có màu giống răng . Trên hết, việc cải thiện liên tục của vật liệu và kĩ thuật nha khoa và việc giáo dục cộng đồng về lợi ích của các phục hồi này đã làm các phục hồi bằng kim loại bị xa lánh.
  • Một điểm đáng chú ý mà thường bị bỏ quên trong các bài báo nói về lợi ích của các phục hồi này đã làm các phục hồi giống màu răng là sự giảm độ bền của các phục hồi này so với các phục hồi bằng kim loại.

SỰ LỘ KIM LOẠI CỦA CÁC PHỤC HÌNH : SỰ THAY ĐỔI QUAN NIỆM CỦA CỘNG ĐỒNG

  • Việc rõ ràng đối với các bác sĩ phục hình là phần lớn bệnh nhân không chấp nhận đặt các phục hình kim loại ở vùng dễ thấy khi họ cười. Chắc chắn những thay đổi này đã được kích thích bởi nhiều sự kiện. Việc xem các chương trình truyền hình một cách rộng rãi cho thấy sự cải thiện thẩm mỹ sâu sắc trong nụ cười của bệnh nhân là nhờ các phục hình giống màu răng đã làm cho nhận thức của cộng đồng thấy rằng việc để lộ kim loại của các phục hồi nha khoa là không cần thiết. Nhiều bài báo trong các tạp chí nhấn mạnh đến việc tẩy trắng răng, lấy đi những phục hồi bằng kim loại, đặt các mặt dán bằng sứ hay bằng polymer, và đặt các mão răng và các phục hình cố định có màu giống răng. Công chúng đọc những bài báo này, xem những chương trình truyền hình này và đòi hỏi bác sĩ thực hiện những phục hồi có màu giống răng và bác sĩ cảm thấy phải tuân theo để tạo ra những phục hồi có màu giống răng.

Rõ ràng là mặc dù lợi ích của những phục hồi bằng kim loại là chất lượng cao và được biết là rất bền, nhưng nhiều bệnh nhân ngay cả khi không biết hay biết về lợi ích của kim loại cũng vẫn tứ chối chúng.
CÁC THÁCH THỨC ĐỐI VỚI SỨC KHỎE CÓ LIÊN QUAN ĐẾN CÁC PHỤC HỒI BẰNG KIM LOẠI

  • Tổ chức sức khỏe cộng đồng vẫn ủng hộ việc sử dụng amalgam trong các phục hồi nha khoa và phủ nhận sự hiện diện của các ảnh hưởng xấu có liên quan đến việc sử dụng chúng. Tuy nhiên, theo các y văn và trên mạng thông tin vẫn có những công bố khuyến cáo về các thay đổi ảnh hưởng xấu đến sức khỏe có liên quan đến với việc đặt các phục hồi bằng kim loại. Sự mâu thuẫn tồn tại trong chủ đè này đã khuyến khích việc gia tăng sử dụng các phục hồi không kim loại.

Ý THÍCH CỦA BÁC SĨ

  • Từ nhiều năm nay, tôi đã có cơ hội hành nghề ở một nơi mà đa số người bệnh là nha sĩ. Điều lý thú đối với tôi là phần lớn các nha sĩ thích các phục hồi bằng vàng thay vì các phục hình toàn sứ hay kim loại khi cần phục hồi ở những vùng không cần thẩm mỹ.
  • Trong bảng câu hỏi khảo sát của hội nghiên cứu thẩm mỹ nha khoa Hoa Kỳ mà tôi thực hiện năm 2002, phần lớn các thành viên và khách mời của Hội- mặc dù tên của tổ chức này và mối quan tâm của nó là thẩm mỹ nha khoa- đều trả lời họ thích sử dụng mão toàn diện bằng vàng trên răng cối thứ 2 trên và dưới cho chính bản thân họ(G.J. Christensen, tài liệu chưa công bố tháng/2002). Họ thích mão có mặt nhai kim loại với mặt ngoài là sứ trên răng cối lớn thứ nhất trên và dưới. Chỉ khi ở những vùng răng tiền cối đòi hỏi có mão thì các bác sĩ mới chọn mão toàn sứ hay mão sứ- kim loại mà không để lộ kim loại.
  • Xem xét từ quan sát này, tôi có thể kết luận rằng nhiều bác sĩ xúc tiến và thực hiện đặt các phục hình có màu giống răng cho bệnh nhân nhưng họ lại thích những phục hình bằng vàng ở một vài vị trí trong miệng của chính họ.

BỆNH NHÂN ĐƯỢC THÔNG TIN LÀ KIM LOẠI KHÁNG LẠI NHỮNG PHỤC HỒI CÓ MÀU GIỐNG RĂNG

  • Tôi đề nghị khi lên kế hoạch điều trị cho bệnh nhân cần các phục hồi trực tiếp và gián tiếp, bác sĩ nên khuyên họ rằng những phục hồi bằng kim loại có lợi ích và tồn tại lâu hơn những phục hồi có màu giống răng. Theo kinh nghiệm của tôi,vẫn có những bệnh nhân thích chọn những phục hồi có màu giống răng. Tôi cảm thấy quyết định của họ nên được tôn trọng. Tuy nhiên theo quan niệm của tôi,không thông tin cho bệnh nhân về việc có thể đặt kim loại trong miệng ở những vùng không nhìn thấy là không được.

KẾT LUẬN

  • Xu hướng nhanh chóng thiên về phục hồi có màu giống răng và từ bỏ những phục hồi kim loại là điều hiển nhiên đối với tất cả các bác sĩ phục hồi. Bài báo cáo này nêu lên vài nguyên nhân của sự thay đổi này. Bệnh nhân nên được bác sĩ khuyên về những lợi ích của các phục hồi kim loại đặt ở các vùng miệng không nhìn thấy và sự bền chắc khác nhau giữa phục hồi kim loại không kim loại
  • (nhakhoathammy.com.vn)