Nha khoa người cao tuổi

Em là một nữ hộ sinh của một bệnh viên đa khoa.Em thường cập nhật kiến thức trên mạng, và theo em biết: nên chích ngừa BCG (lao) sau sinh càng sớm càng tốt.Nhưng có một số đồng nghiệp không đồng ý chích ngừa lao và viêm gan siêu vi B ngay sau sinh, mà phải đợi sau 24 giờ mới cho chích.Vậy xin hỏi ý kiến nào đúng? Có qui định nào về việc chích ngừa sau sinh này không?(Nguyễn thị Tuyết Vân, Lũy Bán Bích, Tân thành,Tân phú)

Trả lời :

Hiện có 2 vacxin được Bộ Y tế Việt nam qui định chích ngừa trong vòng 24 giờ sau sinh: Vacxin ngừa lao BCG và vacxin ngừa bệnh Viêm gan siêu vi B.

Ngọai trừ một số trường hợp nghi có vấn đề liên quan đến chích ngừa (như đã xảy ra gần đây đối với cà 2 lọai vacxin này), các cơ quan chức năng ra văn bản khẩn đình chỉ việc sử dụng một lô thuốc nào đó để điều tra, nghiên cứu, còn lại các cơ sở y tế phải theo qui định về chủng ngừa trong vòng 24 giờ này.
Qui định này có cơ sở và được hầu hết các nước đang phát triển áp dụng.Nhưng mục đích tiêm ngừa sớm 2 vacxin này có khác nhau:
1/Vacxin ngừa VIÊM GAN SIÊU VI B được tiêm phòng sớm BẮT BUỘC TRONG VÒNG 24 GIỜ SAU SINH: là để ngăn ngừa lây nhiễm viêm gan B từ mẹ sang con (Mà tỷ lệ này ở Việt nam rất cao-không lọai trừ trường hợp những bà mẹ mới bị lây nhiễm trong 3 tháng cuối thai kỳ nên xét nghiệm chưa phát hiện ra được-Xin xem trả lời một số câu hỏi trước ở Website BVNĐ2).
2/Vacxin ngừa lao: thật ra cũng cần chích ngừa sớm để ngăn ngừa Sơ nhiễm lao rất dễ nhiễm ở trẻ nhỏ và dễ biến chứng sang các thể lao nặng như lao kê, viêm màng não lao ở trẻ nhỏ.Nhưng ở nhiều nước như châu Âu, mũi này có thể dời lại nhiều năm sau.Còn ở Mỹ, nơi bệnh lao được khống chế hòan tòan thì không sử dụng thuốc ngừa lao BCG.Theo qui định tại Việt nam, mũi BCG được chích cho trẻ có cân nặng lúc sinh trên 2,5 kg, tức sinh đủ tháng.
Một số trường hợp tử vong sơ sinh gần đây khiến việc tiêm ngừa ngay sau sinh bị đặt nghi vấn.Vài nhà chuyên môn trong nước cho rằng thời gian đầu tiên tiếp xúc với môi trường bên ngòai là thời điểm trẻ sơ sinh phải chịu thử thách và phải thích nghi nhiều nhất.Do đó, chích ngừa là "một động tác xâm lấn" cộng với tác dụng phụ của thuốc khiến "thúc đẩy những nguy cơ tiềm tàng".Cá nhân tôi nhiều năm theo dõi việc tiêm chủng nhận thấy tác dụng phụ tức thì của cả hai vacxin này rất hiếm khi xảy ra.Do đó, để thận trọng, chúng ta có thể dời việc chủng ngừa sang sau 6 giờ sau sinh-Nhưng nhất thiết phải tôn trọng qui định chích ngừa Viêm gan B trong vòng 24 giờ vì quá thời gian này, tác dụng bảo vệ khỏi lây nhĩêm từ mẹ hầu như không còn. Không sáng suốt để tránh một "nguy cơ dựa trên suy luận" để rước lấy một nguy cơ có thật đã được y học xác nhận là bệnh Viêm gan siêu vi B với một bản án treo cho trẻ mới sinh.
Ngòai ra, "Chích ngừa sau sinh có làm tăng nguy cơ đột tử không?". Thống kê cho thấy tỷ lệ sơ sinh đột tử ở các nước "nghèo"(có chích ngừa viêm gan B sau sinh) không cao hơn ở các nước "giàu"(không chích ngừa ngay, vì tần suất bệnh thấp)
Tóm lại, "nhà y" chúng ta nên tuân thủ những qui định của Bộ Y tế và Tổ chức y tế thế giới khuyến cáo về chủng ngừa cho các nước đang phát triển: Chích ngừa lao và viêm gan siêu vi B trong vòng 24 giờ sau sinh.

Trả lời bởi : BSCK2.NGUYỄN CÔNG VIÊN (Trưởng khoa Khám Trẻ em Lành mạnh)-BVNĐ2